engagement

Na het succes van De lange adem wil ik graag iets terugdoen voor de samenleving. Daarom heb ik me laten fotograferen met dit T-shirt. 

Graag gedaan, Nederland!

Wil jíj jezelf naar de goede kant van de geschiedenis consumeren? Steun dan de auteur die het goede steunt: koop De lange adem!

nagedachte

Ik dacht een post te maken, een geintje, waarin ik spot met commercialisering in de letteren, met cultureel ondernemerschap, met opportunistisch engagement van Bekende Nederlanders en Nederlanders met de ambitie dat te worden, en een beetje met mijzelf. Maar snap ik mijn eigen ironie* wel?

Mmm.

Misschien niet.

Bij nader inzien lijkt mijn spot met de literaire wereld me een voorwendsel om lucht te kunnen geven aan mijn ernstige zorg om de natuur. Nostalgie speelt ook een rol: ik verlang terug naar de tijd dat onze milieuproblemen zo overzichtelijk waren schenen als het Waddengebied.

Ironie is een instrument dat zich lastig laat bespelen. Soms klinkt je trompetje opeens als een elektrische gitaar.

In de vijfde klas van de lagere school had ik een bebaarde meester die, boven zijn spijkerbroek en sandalen, een T-shirt van de Waddenvereniging droeg. Hij studeerde biologie en is later een klusbedrijf begonnen. Moge Gods zegen op zijn werken rusten én op de werken van zijn nageslacht. Ik begreep destijds, in de vijfde, weinig van activisme en veronderstelde dat je schone lucht, eerlijke welvaartsverdeling en veiligheid gerust aan de grote mensen kon overlaten. Wees wijs met de Waddenzee. Misschien was mijn dwarse schoolmeester de eerste die me, terecht, dankzij de tekst op zijn T-shirt, aan het twijfelen bracht.

*noot

'Dat ironie niet altijd door iedereen wordt begrepen, is een van de charmes van het stijlmiddel. Ironie spreekt over de hoofden van de naïevelingen heen tot een groepje van connaisseurs. Met een geslaagde ironische opmerking bevestig je je lidmaatschap van de kliek van uitverkorenen ten koste van de anderen, wier anders-zijn en passant nog maar eens ten overvloede wordt gedemonstreerd, hetgeen de goede verstaanders bevestigt in hun saamhorige uitzonderlijkheid en in hun culturele verfijning. Sympathiek is het allemaal niet, maar daarvoor is taal ook niet bedoeld.'

Ilja Leonard Pfeijffer, Ondraaglijke lichtheid, over het nut en nadeel van de ironie voor het leven, (2019;p.43)