Als je van het werk van W.F. Hermans en (of?) Franz Kafka houdt, als je geïnteresseerd bent in het existentialisme en/of als je van strak gecompo-neerde, streng geregisseerde, effectief gefotografeerde films houdt, dan moet je deze film echt zien. Lau en ik zagen hem vijf jaar geleden in ´t Hoogt – zaaltje 3 - en we hebben het er nog steeds over. Tzameti is een klein, donker meesterwerk. De ontknoping is zo sterk en cynisch en waar dat die je in de lach doet schieten van bewondering.
Film: 13 Tzameti (2005).
Regisseur/scenarist: Gela Babluani (1979).
Thema: de ‘gesloten ruimte’ is een van de topoi (hier letterlijk de topos, de plek waar de handeling zich afspeelt) van existentialistische fictie. Je lot is onontkoombaar, er is geen ontsnappen aan. In Tzameti is dat ook zo. Vicieuziteit (neologisme) op alle niveaus. In de trailer zie je al hoe de protagonist tijdens een potje Russisch roulette in een cirkel staat (die vorm is een fijne echo van de cirkel die de trommels van revolvers beschrijven wanneer je de trekker overhaalt) - en die kring bevindt zich nog in een raamloze ruimte ook (een kelder). Ik denk dat ik zelden een letterlijker verbeelding heb gezien van Sartre’s slogan: L’enfer c’est les autres. (Jeroen Mettes in N30 (p.113): ‘De maatschappij dat ben jij. De hel dat zijn de anderen.’)
Leuk: zwartwit op 70 mm CinemaScope.
Fantastisch: al die volslagen onbekende tronies.
Eindoordeel: vier spinnende revolvertrommels (4/5). Klein meesterwerk.
Filmposter: La Gatonera.