Film: Young Adult (2011).Regie: Jason Reitman.
Verhaal: Mavis Gary (Charlize Theron) raakte als tiener zwanger. Haar jeugd-vriendje Buddy en zij besloten het kind te houden, maar kregen een miskraam. Als ze bijna twintig jaar later een digitaal geboorte-kaartje krijgt van Buddy realiseert Mavis zich dat zij – getrouwd en weer kinderloos gescheiden auteur van tienerromans - de moeder van de baby op dat kaartje had moeten zijn en ze besluit Buddy bij zijn nieuwe vriendin weg te gaan klauwen.
Met nostalgiemuziek uit de boxen (cassettebandje dat Buddy ooit voor haar heeft gemaakt) rijdt Mavis van Minneapolis naar Mercury, het dorp waar ze is opgegroeid en waar die jeugdliefde is blijven wonen en een gezin heeft gesticht.
Overigens: besef je pas tijdens de climax van de film - waar de vrouw van Buddy op het naamgeeffeestje van baby David per ongeluk een plens rode wijn op Mavis' satijnen blouse gooit (de rode wijn als het symbolische bloed van Mavis' verdrongen miskraam) - dat je bijna anderhalf uur hebt zitten lachen om een leven dat is, of lijkt, verwrongen en vergooid door onverwerkt verdriet. Dat maakt een tikje licht in het hoofd. Soms is humor uit z'n voegen gebarsten ernst.
Erg gaaf: Mavis is dus auteur van Young Adult boeken en tussen de dramatische scènes door zien we haar steeds achter haar laptop aan een roman uit een aflopende tienerreeks werken, aan het slotdeel van die reeks. Over de voice-over horen we de teksten die ze intikt. Zo zijn we er getuige van hoe Mavis haar eigen leven en belevenissen tot ‘tienerfictie’ verwerkt. De schrijfscènes zijn niet alleen grappig, het is ook vreemd-ontroerend om te zien hoe Mavis wraak neemt op de werkelijkheid door die in haar verbeelding letterlijk naar haar hand te zetten.
Iedereen in het geborneerde dorp waar Mavis is opgegroeid: houdt z'n bek over alles wat wezenlijk is. Zo zwijgen niet alleen haar ouders, maar ook de zogenaamd empathische Buddy over de tienermiskraam die Mavis ooit heeft gehad en over haar recente scheiding. Je bent blij als Mavis aan het slot van de film al die schijnheilige klerelijers achter zich laat en per gedeukte Mini terug naar Minneapolis scheurt. Ze is een bitch, maar een bitch die beter verdient.
Eindoordeel: drie uitgetrokken haren (3/5). De film maakt z'n geringe ambities meer dan waar. Als je wat tijd over hebt zou ik ’m zeker gaan zien.
Maar nu nog even iets anders.
In haar wekelijkse uitgaansrubriek in de NRC schreef Joyce Roodnat afgelopen donderdag (8 maart 2012):
‘Young Adult begint als een doorsnee filmkomedie over een verlopen vrouw die terugkeert naar de provincieplaats waar ze eens het mooiste en populairste meisje was. Ze snakt ernaar om als vanouds bewonderd en begeerd te worden. Bovendien: ze zullen daar vast steil achterover slaan van haar stadse manieren, haar valse krullen en haar carrière. Kat in ’t bakkie, denkt ze.
Maar het verleden is voorbij en de verlepte schoolprinses telt niet meer. En zo ontwikkelt Young Adult zich tot een snerpend verhaal over de laatste snik van een vrouw die moet inzien dat ze haar tijd heeft gehad.’
Pardon?
Een verlopen vrouw?
Verlepte schoolprinses?
De laatste snik van een vrouw die haar tijd heeft gehad?
Het huis van de vrouwelijke solidariteit heeft vele kamers, maar Mavis/Theron krijgt van hospita Roodnat wel een heel donker hokje toegewezen.
Charlize?! Als je dit leest: ik ga het nu voor je opnemen!
Laten we eerst vast-stellen dat de Theron die we in Young Adult te zien krijgen de mooiste, aantrekkelijkste vrouw is die sinds Penélope Cruz (vooral in Vicky Christina Barcelona) in de bioscoop te bewonderen valt (nou ja, op het doek dan hè). Of om het een beetje ordinair te zeggen: Theron is één van de lekkerste dertigsters die er in het vrije westen rondlopen en er schiet me geen actrice van twintig of vijfentwintig te binnen door wie een macho die het beste met zijn genen voorheeft zich eerder bij zijn gezinnetje zou laten weglokken.Theron is slank en fit en gracieus en slaagt er zelfs wanneer ze een oudere alcoholiste vertolkt (Mavis) niet in haar verleden als balletdanseres weg te spelen. Het enige dat je, wanneer we het over uiterlijke verzorging hebben, haar personage Mavis kunt verwijten is dat zij niet inziet dat ze al die make up en designerclothes helemaal niet nodig heeft – vooral in joggingpak en sweater of in spijkerbroek en houthakkershemd is Mavis/Theron onweerstaanbaar.
Maar storender - ronduit benauwend - vind ik de manier waarop Roodnat het karakter van Mavis duidt. Volgens mij moet Mavis helemaal niet ‘inzien dat ze haar tijd heeft gehad’ – het open slot van Young Adult lijkt wel wat op dat van Sofia Coppola's Somewhere, daarover verschilde ik ook van mening met Roodnat (zie de link onderaan dit stukje). Het lijkt erop dat Roodnats interpretatie van Mavis wordt gekleurd door haar zedelijk oordeel over het personage.
Mavis heeft in Mercury haar verleden herbeleefd, haar trauma verwerkt (katharsis: het moment waarop ze haar eigen imperfectie en verleden accepteert en met de kreupele Patton naar bed gaat - heel toepasselijk dat ze vervolgens ook een deuk in haar Mini rijdt; ze kan niet langer verbergen dat ze beschadigd is). Die drankverslaving daar moet ze vanaf zien te komen. Maar verder gok ik erop dat Mavis zich - nadat ze Mercury heeft verlaten, het open einde van de film - van Young Adult-auteur gaat ontwikkelen tot volwaardig romanschrijver. Van boeken voor volwassenen bedoel ik. Wat Young Adult alvast laat zien is dat Mavis niet alleen over verbeeldingskracht beschikt, maar ook dat haar karakter wordt gekenmerkt door de meedogenloze, egocentrische autonomie van de geboren kunstenaar.
‘Volgens mij zie jij toch niet scherp hoe door en door rot die protagoniste is.’
‘…’
‘Mavis krijgt alleen maar last van haar verleden omdat haar leven is vastgelopen. Ze is mislukt in het schrijven en in de liefde en vervolgens gaat ze op zoek naar een ‘wat’ of ‘wie’ om de schuld aan te geven. Ze gebruikt die miskraam uit de jaren negentig alleen als stok om de gasten op dat naamgeeffeestje mee te slaan. Patton vergelijkt haar ook niet toevallig met een vampier.’
‘It all crossed my mind, maar iedere kunstenaar is een vampier en volgens mij doe je Mavis echt te kort. Laten we de film nog eens vanaf het begin doornemen. Wat wil je drinken?’
‘Doe maar een diet coke.’
Verwant: La vida de los peces (2010).
Ook verwant: Somewhere (2010) en Beauty always dies - Somewhere III.
Affiche en filmstill Young Adult: Paramount.
