wereldbibliotheek

 

Portret van de kunstenaar met zijn uitgever, Koen van Gulik (links), Wereldbibliotheek.  

'Waarom kijkt je uitgever niet in de lens?'
'Ik denk omdat hij vindt dat hij zijn blik altijd op de tekst gevestigd moet hebben - en bij ontstentenis van een tekst op de auteur.'
'En wat is dat witte op  je mouw? Één of andere reclame?'
'Een papieren sticker met m'n naam erop. Lang verhaal. Doet 'r niet toe.'

Uitgeverij Wereldbibliotheek - boeken die blijven.

Soundtrack: Vivre libre.

Gefotografeerde foto: magische spiegel.

vernuftig

De dames schuin voor mij namen de week door. Ik hield afstand, maar over het water dragen stemmen ver en de schoolslag overstemt weinig. De ene vrouw vertelde dat ze het weekeinde lekker thuis was gebleven, Netflixen met de kinderen. De andere was een weekeinde met een vriendin naar Barcelona geweest. Ze zei: 'Voor de mannen had ik een grote pan soep op ’t fornuis gezet. Krijg ik 's avonds een appje: hoe werkt inductie? Ik heb niet geantwoord. Ik dacht: dat zoeken ze zelf maar uit. Mannen zijn toch zo technisch? Niks meer gehoord, dus ik denk: ze hebben ’t zelf uitgevogeld. Kom ik thuis: pizzadozen op de salontafel, aanrecht vol patatbakjes. En m’n pan soep nog gewoon op z’n plek. Die ging dus zo 't riool in.'

Haar toon hield het midden tussen geamuseerd en verwijtend. Moest ik de zwemster kapitelen? Hoe kan ’t dat je man en zoons niet weten hoe ’t fornuis werkt? Koken ze nooit? Ik had het ook voor de mannen kunnen opnemen: ze kregen geen antwoord, dus bleven ze met hun tengels netjes overal vanaf. Of: misschien is die soep van jou totaal niet te vreten.

Maar ik kende de dames niet. Ik kende hun gezinnen niet. Ik mengde me nergens in. Ik had alleen even meegeleefd. 

---

Eerder: morgen spelen wij verder (2011).

boek van de maand

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De lange adem is verschenen bij Uitgeverij Wereldbibliotheek. 

--- 

‘Van welke maand?’

‘Sorry?’

‘Bij ons is augustus de maand van de maand december, dus bij ons kan jouw boek deze maand alleen boek van de maand zijn als het 't boek van de maand december is.’

‘Ik geloof niet dat ik je helemaal kan volgen… Misschien moet je 't gewoon zelf beslissen?’

‘Ik ga 't overleggen.’

‘Dat is altijd verstandig.’

‘Ik laat je nog weten of we meedoen.’

‘Heel graag. Maar voel je niet verplicht! Kijk maar wat je doet.'

‘Sorry: je snapt ’t  niet… wat ik wíl heeft ’r niks mee te maken. Wij hebben gewoon bepaalde regels.’

---

De nieuwe Knol - altijd actueel.

Soundtrack: kopers optrommelen.. ritmo, ritmo... rumour around the brand...

nieuwe aanplant

'De olijfgaarden die Van Gogh in Saint-Rémy in ruim een halfjaar tijd schilderde, zijn er niet meer. Althans: de olijfgaarden zijn er nog wel, maar het zijn niet meer dezelfde bomen. De winter van 1955-1956, de strengste van de 20ste eeuw in Europa, zorgde ervoor dat het merendeel van de olijfgaarden in Saint-Rémy afstierf. Na zo'n tien jaar groeiden er weer loten op oude stronken en met veel nieuwe aanplant in de decennia daarna is de olijfboom heden ten dage weer volop in het landschap aanwezig. Met een ouderdom van circa vijftig of zestig jaar doen de olijfgaarden van nu in grootte en aanblik zelfs waarschijnlijk niet eens zo veel onder voor de gaarden die Van Gogh indertijd vereeuwigde; een comeback van het landschap, dat zich als het ware geleidelijk aan de schilderijen heeft aangepast.'

Teio Meedendorp, De olijfgaarden in Saint-Rémy-de-Provence, in: Van Gogh en de olijfgaarden (2022;p.69)

'Heeft 't boek ook een ISBN nummer?'

'Volgens mij was dat, even uit 't hoofd, dus pin me d'r niet op vast... volgens mij was dat iets van: 9789493070400.'

'O, wat 'n prachtige reeks getallen! Helemaal in de geest van de Meester! Schilderachtig gewoon! Een plaatje! Wat 'n kleuren! Wat 'n ritme! Wat 'n patronen! Ik word gek!'

'Of geniaal.'

'Ik word geniaal! Geniaal! Een geniaal genie!'

'Waarschijnlijk is de kluis van je ziel opengesprongen door die geheimzinnige cijfercombinatie van 't ISBN... de code is gekraakt door 't toeval.'

'Schitterend! Schitterend! Geniaal!'

cheerleaders

 

 

 

 

 

 

 

 

Vanaf de overkant kijken ze je al verwachtingsvol aan. Zij geloven erin. De cheerleaders van iedereen die hier fietsend de Kardinaal de Jongweg oversteekt. De gelijkenis is nog treffender als je met eigen ogen ziet hoe de wind de pompons in beweging brengt. Onvermoeibaar word je toegejuicht en aangemoedigd. Europees vervoer, Angelsaksisch enthousiasme. Joehoe! Trappen! Trappen!

Helaas zullen de wattages die je hier bij elkaar stampt - je fysieke prestaties in 't algemeen - altijd suboptimaal blijven: volgens mugleednet, ik bedoel luchtmeetnet is de Kardinaal de Jongweg de meest vervuilde weg van Utrecht. Wat zeg ik? Van de provincie. Wat zeg ik? Van heel Nederland.

Gelukkig wonen er veel mensen langs de Kardinaal de Jongweg, dat maakt het in de toekomst heel eenvoudig om aan de hand van ziekte- en sterftecijfers vast te stellen of vieze lucht echt zo ongezond is als weleens wordt beweerd.

Mocht er inmiddels een verbod op ironie zijn afgekondigd, dan heb ik dat gemist en bied ik bij deze mijn verontschuldigingen aan voor mijn laakbare onoplettendheid.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

‘Wat zijn 't eigenlijk voor bomen? Palmbomen?’

‘Gekandelaberde populieren.’

 

Soundtrack: pepidipipapapapa, pepidipepepepe, tralalalala, tralalalalala la la la etc.

oerbos

'Het mooie aan de Eifel, of beter: het Eifelbos, is dat het geen kilometer hetzelfde is. Steeds weer ander bos. Sparren, beuken, eiken, zo nu en dan wat dennen, esdoorns. Ook steeds weer nieuwe open plekken; daar zijn hele vakken sparren weg, die waren natuurlijk sowieso bedoeld als productiebomen. Het verschil in atmosfeer zit 'm vooral ook in de onderbegroeiing. Onder beukenbomen is het kaal, ligt een dikke laag blad, onder naaldbomen groeit mos. Er wordt weinig opgeruimd, overal liggen halfvergane bomen, je zou kunnen denken dat je in oerbos loopt.'

Gerbrand Bakker, De 3 bestaat niet, Een wandeling (2020;p.54)

19 juni 2022

 

Ik heb geen auto, geen kinderen, geen huisdieren.

Ik eet biologisch, scheid mijn afval, stem Partij voor de Dieren, bankier duurzaam.

Dus mooi dat ik verder geen poot uitsteek voor 't milieu!

Waarom zou ik me überhaupt bekommeren om 't lot van ‘toekomstige generaties’? Grote kans dat het net zulke enorme eikels zijn als wij. Laat maar lekker creperen.

Nee, in de mensenmassa die op 19 juni jongstleden aanstaande door Rotterdam sloft, zul je mij niet treffen. Wel hoop ik - in ernst & van harte - dat de klimaat- en milieumars een groot succes wordt.

P.S. Om nog even verder uit te wijden over mijn voortreffelijkheid: ik heb geen smartphone, ik raap wel afval van derden op, inclusief postelastieken die door vogels zouden kunnen worden aangezien voor regenwormen, eventuele pakketjes haal ik zelf af op pakketverzamelpunten, ik composteer, en op een biologisch volkstuinencomplex heb ik een landje met zoveel wilde planten dat mijn bijdrage aan 't herstel van onze biodiversiteit onschatbaar mag worden geacht. En ik wil niemand op ideeën brengen, maar mocht het zijne majesteit behagen mij volgend jaar een lintje op te prikken, dan zal ik serieus overwegen mijn lidmaatschap van het republikeins genootschap op te zeggen.

Doei.

de grenzen van geloofwaardigheid

‘De belangrijkste reden waarom ik voor het bedrijfsleven en meer in het bijzonder voor Shell koos, was dat ik vond en vind dat links Nederland het bedrijfsleven niet aan rechts Nederland moet overlaten. Als je vindt dat het bedrijfsleven een belangrijke en legitieme rol speelt in de samenleving, moet je er ook in kunnen functioneren. Waarbij ieder voor zich steeds goed de grenzen van zijn of haar geloofwaardigheid in de gaten moet houden.’

Wouter Bos, Dit land kan zoveel beter (2005;p.30)

De verleiding hier een bijdehand regeltje commentaar onder te tikken weersta ik.

Door alle 157 pagina’s van deze als boek vermomde beleidsnotitie te lezen heb ik me, vermoed ik, bij een uiterst select groepje geschaard. Wat een saaie tekst! Het is louter knikkebollen boven ambtelijke taal, zalvend gebabbel, verkiezingsklets, modieuze gemeenplaatsen en (management)clichés.

Dit is Belangrijk, dat is Belangrijk. We Moeten dit, we Moeten dat. Geflipte troep waar een normaal mens totaal van op tilt slaat. 

Dit boek kan zoveel beter minder slecht.

Shellpikkie Bos tikt wel een paar ware, interessante regels over solidariteit, lotsverbondenheid, saamhorigheid en (dus) het belang van een brede publiek sector:

‘Denk aan de docent, de verpleegkundige, de medewerker van het CWI, de politieagent, de jeugdwerker. Zij zijn dragers, uitvinders, ontwikkelaars en ambassadeurs van de publieke moraal.’ (Ibid. p.90).

Maar als ik moest kiezen tussen euthanasie of dit boek herlezen, dan koos ik voor het eerste. Sterker: dit boek nog een keer lezen = inslapen. Je verveelt je dood.

Waar waren we? Nergens. Dat is 't lot van 'n blog. Ze komt nergens vandaan, gaat nergens naar toe. (Is een blog een hij of een zij? Als je het niet kunt vastpakken is het een zij, toch?, dat was toch het ezelsbruggetje? Was dat het ezelsbruggetje? Wat was ’t ezelsbruggetje? Is er een universeel ezelsbruggetje voor ezelsbruggetjes? Een soort wachtwoordmanager? Laat maar).

Achterin zijn werkstuk bedankt Bos zijn vrouw, journaliste Barbara Bos, voor haar liefde, steun en commentaar. Ben zeer benieuwd naar haar bevindingen van destijds. ‘Dit gaat geen hond lezen, Woutebout.’ Schreef ik maar half zo belabberd als Bos, dan zou m’n vriendin me ’t huis uit flikkeren.

Wat opvalt aan dit boekje is dat Bos in 2005 niet eens voorzag dat Oekraïne in 2022 zou worden binnengevallen door Rusland. Echt PvdA! Ze kunnen niet eens de toekomst voorspellen! Slappe hap. Biezen pakken. Wegwezen. Tjonge, jonge.

Bouter Wos, fanatieke carrière-eikel met je talentloze staaltje flutpruts. Schelden doet geen pijn, sla Gerrit Komrij. Sla Gerrit Komrij er maar op na. Of Jeroen Brouwers. W.F. Hermans, Lodewijk van Deyssel. Of hoe al die ouwe, dooie zeikerds ook mogen heten.

Ja, nee, precies: meer creativiteit een creatiever kwalificatie dan het fletse 'flutpruts' verdient Bos' druksel niet.

Masochisten wordt van harte aangeraden een exemplaar van Bos’ boekje aan te schaffen. Internethandelaars bieden het aan vanaf twee euro per boek, exclusief verzendkosten.

‘Waarom schrijf je over ouwe meuk?’

‘Teksten zijn voor de eeuwigheid.’

fairphone

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Met zijn 'ouderwetse' gsm, dus zónder Smartphone, gaf Rutte pas echt het goede voorbeeld.

Maar goed: valt een smartphone niet te vermijden, dan kun je in ieder geval kiezen voor Fairphone.

Ethiek in de 21ste eeuw: burgers, schrijvers, politici, bedrijven, instellingen en instituties die big tech almaar bigger maken, de eersten niet in de laatste plaats door op hun dubieuze smartphone, middels schadelijke sociale media, hun verontwaardiging en 'engagement' uit te venten.

En niks mis met sms'en, maar geprezen zij de politica die eens een wat langere tekst componeert.

nooit meer werken

‘Vijftig jaar na zijn overlijden verscheen op een muur in een van die straten van het Quartier Latin waar hij had rondgeslenterd na zijn radicale breuk met de literatuur, op honderd meter van Hôtel d’Alsace, het eerste levensteken van de radicale situationismebeweging, de eerste publieke manifestatie van een groep maatschappelijke onruststokers die in hun levensdrift Nee zouden schreeuwen tegen alles wat ze tegenkwamen, en dat zouden ze doen in het besef van hun hulpeloosheid en ontworteling maar ook met het geluksgevoel dat de laatste draden van Wildes leven had bewogen. 

    Het eerste situationische levensteken was een leus op honderd meter van Hôtel d’Alsace. Men heeft gezegd dat het misschien een eerbetoon aan Wilde was. De leus, bedacht door Guy Debord en op een muur geklad door degenen die algauw zouden voorstellen de daken van de grote steden te openen voor voetgangersverkeer, luidde aldus: ‘Nooit meer werken.’’

Enrique Vila-Matas, Bartleby & Co (2007 [2000]; p.123/124), vertaling: Adri Boon.

De verteller van Bartleby & Co, fictieve auteur Marcelo, reflecteert, we schrijven 1999, in 86 hoofdstukken die hij in een schrift noteert en die hij voetnoten bij een ‘onzichtbare tekst’ noemt, over stilte in de literatuur, of preciezer over schrijvers die hun oeuvre voortijdig beëindigden en dan niet door zelfdoding maar door zichzelf een artistiek zwijgen op te leggen.

Marcelo's kunstenaarsbiografietjes doen soms denken aan de verzamelingen ultrakorte teksten in de vier laatste romans van David Markson. In zijn noten komt hij (Marcelo) tot de conclusie dat de moderne literatuur in het reine moet komen met de ontoereikendheid van het woord, met het onzegbare; met stomheid geslagen leggen sommige auteurs zich neer bij de uiteindelijke nietszeggendheid van de literatuur door er zelf voortaan ook het zwijgen toe te doen.

Bartleby & Co is onderhoudend en soms geestig, maar ook braaf, belegen en cerebraal. Het is een echt Witte Mannen van Vroeger Boek. Maar goed, in een diverse literaire cultuur moet ook plek voor boomers zijn.

Het verschil tussen de gevestigde Vila-Matas en een nieuwe auteur als Claire-Louise Bennett is dat de eerste het modernisme herkauwt en de laatste er iets nieuws van maakt.