De essentie van het schrijven (II)

Schrijven is vaak leuk en meeslepend. Maar soms is het een eenzame kwelling (tanden verknarsen, potloden breken) en in de jaren dat ik aan AKK werkte, vond ik het vaak een prettig idee dat Stephan, Stephan Enter, een paar kilometer verderop aan zijn schrijftafel onbuigzaam armpje zat te drukken met zijn manu-script. In een eerder stukje schreef ik over een gesprek dat ik met Stephan voerde over de essentie van het schrijven. Hij noemde toen: mededogen. Ik voeg daar aan toe: loyaliteit. En dan niet aan anderen, niet aan de economie, niet aan de sociaal-democratie en ook niet aan de traditie of aan je lezers, maar aan jezelf, aan je eigen talent en eigenzinnigheid, zo nodig tegen alles in. En in dat opzicht ken ik eigenlijk geen schrijver die rechter in de leer is dan Stephan: hij is in staat een afgerond manuscript te vernietigen als het niet beantwoordt aan zijn eigen verwachtingen. Deze zomer aten we appeltaart aan de singel, achter de Van Asch van Wijckskade, en bij mij op de tuin bespraken we de nobele kunst van het walnotenrapen (die Italianen veel beter verstaan dan Hollanders), maar ook al hingen we quasi ontspannen onderuit, balancerend op de twee achterpoten van onze stoelen, steeds waren we wat gejaagd. Dat kwam doordat Stephan de laatste hand aan het manuscript van Grip legde, terwijl ik bezig was met het corrigeren van de drukproeven van Alles kan kapot. Maar vorige week, we dronken koffie in mijn atelier, leken al die miljoenen kubieke meters lucht lichter op de wereld te drukken dan ooit. Mijn boek lag al een paar weken in de winkel, terwijl het zijne met een gerust hart naar de drukker was verstuurd. Over Stephans nieuwe boek gesproken: het heet, als gezegd, Grip (roman), en het verschijnt op 7 november aanstaande bij het zelfstandige Van Oorschot.

Lees een eerste interview met Stephan, afgenomen door Merijn de Boer, op Stephan Enter Punt NL.

Omslagontwerp Grip: Christoph Noordzij (foto voorplat: Stephan Enter).